روانشناس ابراهیم رجب پور

اتيسم يک اختلال نافذ رشد  با نشانه هاي متفاوت است که ناتوانايي هايي در زمينه هاي مختلف از قبيل مهارتهاي ارتباط اجتماعي، مهارتهاي حرکتي درشت و ظريف و حتي گاهي مهارتهاي ذهني ايجاد
مي کند.
اتيسم طيفي از اختلالات است. در اصطلاح کلي، به اين معني است که فرد مي تواند داراي  يک اتيسم خفيف يا خيلي شديد باشد. در بالاترين انتهاي طيف سندرم آسپرگر  وجود دارد، که بعضي از اوقات سندرم پروفسور کوچک ناميده مي شود. پايين ترين انتهاي طيف اغلب اتيسم کلاسيک ناميده مي شود که معمولا همراه با عقب ماندگي ذهني است. در بين اين طيف انواع اختلالات نافذ رشد شامل سندرم رت  اختلال فروپاشنده دوران کودکي، اختلال نافذ رشدغير اختصاصي (NOS-PDD)   وجود دارد.

چه کسي به عنوان اتيسم شناخته مي شود؟

متخصصين تخمين مي زنند که از هر 1000 کودک، 3 تا 6 نفر آنها اتيسم متولد مي شوند ( بعضي منابع 1 به 166 تولد را ذکر مي کنند). مردان 4 برابر بيشتر از زنان مبتلا مي گردند. به نظر مي رسيد که اتيسم در بعضي خانواده ها بيشتر ديده مي شود، اما قابل سرايت نيست.
هميشه تشخيص فرد مبتلا به اتيسم آسان نيست. افراد اتيستيک ممکن است هوش بالا يا پايين داشته باشند. افراد اتيستيک ممکن است ساکت يا پر حرف، خجالتي يا خوش برخورد، خوب يا بد در زمينه تحصيلي باشند. بعضي از آنان خوش رفتار هستند، در حالي که برخي ديگر مشکلات رفتاري شديدي دارند. در واقع فردي با تشخيص آسپرگر ممکن است نسبت به فردي با تشخيصNOS-PDD، مشکلات اضطرابي يا حسي داشته يا نداشته باشد.

افراد مبتلا به اتيسم چه اشتراکاتي دارند؟

آنچه در تمام افراد با تشخيص اختلال طيف اتيسم مشترک است، تاخير يا ناتواني در مهارتهاي اجتماعي از قبيل مکالمات روزمره، تماس چشمي و درک هيجاني ديگران است.
اين مشکلات منجر به نقص در تعاملات اجتماعي، دشواريهاي کلامي، اختلال در ارتباطات غير کلامي و محدوديت شديد و غير طبيعي در انجام فعاليت ها و کارهاي روزانه مي شود . اغلب افراد مبتلا به اتيسم تاخير در رشد حرکات درشت و ظريف نيز دارند. توجه به اين نکته در بين نشانه ها بسيار مهم است.گاهي ممکن است يک کودک مبتلا به اتيسم در مشاهده بهتر از کودکان هم سن و سال خود به نظر برسد.

بطور کلي علائم و نشانه ها به 3 دسته اصلي تقسيم مي شوند:
1- نشانه هاي ارتباطي-اجتماعي:
در بيشتر مواقع، يک کودک يا فرد بزرگسال به دليل نقص يا تفاوتهاي کليشه اي در مهارت هاي ارتباطي و اجتماعي مشکوک به اتيسم مي شود.
برخي از اين تفاوتها عبارتند از:
- تاخير يا الگوهاي غير طبيعي در گفتار (براي مثال برخي از کودکان اتيستيک متن نوارهاي ويدئو را حفظ مي کنند و آنها را کلمه به کلمه با همان صدايي که شخصيت فيلم حرف مي زند تکرار مي کنند).
- تون صداي يکنواخت يا بسيار بلند.
- فقدان زبان خودماني يا بچه گانه.
- دشواري در درک تون صدا و زبان بدني به عنوان شيوه اي براي بيان گوشه کنايه; شوخي; طعنه و غيره.
- کمبود تماس چشمي.
- عدم توانايي در تجسم.
 در حالي که برخي از افراد اتيستيک مهارت هاي زباني جالبي دارند تعدادي از آنها اصلا حرف نمي زنند. در اين بين افرادي هستند که مهارت هاي کلامي آنها منحصر به فرد است. برخي ممکن است کاملا بتوانند حرف بزنند اما دشواري زيادي در محاوره داشته باشند مثلا کوتاه حرف بزنند.
2-نشانه هاي حسي و حرکتي:
اکثر افراد اتيستيک حساسيت کم يا بيش از حد به نور، صدا، شلوغي و محرکات خارجي دارند. برخي از آنها  حساسيت کم و زياد را با هم نشان
مي دهند. اين امر باعث مي شود افراد اتيستيک بعضي اوقات گوشهاي خود را بپوشانند، از محيطهاي پر نور فراري باشند ; خودشان را محکم روي کاناپه پرت کنند يا ميل شديدي به حمل بارهاي سنگين داشته باشند.
در حالي که پيدا کردن يک فرد اتيستيک که به دليل بيماري اش اختلال جسماني داشته باشد مشکل است اما بيشتر اين افراد درجاتي از دشواري حرکتي در حرکات درشت و ظريف نشان مي دهند. اکثرا در نوشتن و حرکات هماهنگ مشکل دارند.
3- مشکلات شخصيتي:
اغلب افراد اتيستيک تفاوتهايي را با ديگران دارند که شامل موارد زير مي باشد:
-انجام رفتارهاي تکراري
-داشتن علائق و احساسات محدود
-دشواري در دوست شدن و تداوم دوستي
-تمايل به فعاليتهايي که نياز کمتري به تعاملات کلامي دارد.

علل اتيسم چيست؟

در اين زمينه اختلاف نظرهاي زيادي در بين متخصصين و غير متخصصين وجود دارد.در مقالات نظرات مختلفي در اين باره از قبيل مسائل ژنتيکي، وجود سم، آلرژيهاي غذايي، والدين نامناسب، عدم رشد مغز، نقائص سيستم ايمني و سو» تغذيه آمده است.
با وجود   اختلاف نظرها، بيشتر متخصصين توافق دارند که در اتيسم يک ساختار و عملکرد مغزي متفاوت وجود دارد که به دليل ترکيبي از عوامل ژنتيکي و محيطي بروز مي کند. تاکنون هيچکس قادر به تشخيص دقيق ژن و عوامل خارجي مسئول اتيسم نبوده است .

غربالگري و تشخيص اختلالات طيف اتيسم

گام اول: جستجوي پرچم قرمز

بيشتر متخصصين معتقدند که هر چه زودتر بايد به فکر درمان بود. با وجود آنکه علاج قطعي براي اين اختلال وجود ندارد، اما دامنه وسيعي از شيوه هاي درماني براي کاهش علائم، آموزش مهارتها و بهبود پيش آگهي وجود دارد. به هر حال بايد والدين و معلمين مشکلاتي را که ممکن است منجر به تشخيص اتيسم مي شوند، بشناسد.
برخي از نشانه ها وجود دارد که تحت عنوان پرچم قرمز ناميده مي شوند که بايد والدين و معلمين در جستجوي آن باشند، اين علائم ممکن است در يک کودک يک ساله يا تا سن سه سالگي ظاهر شود. برخي از اين علائم عبارتند از:
-عدم پاسخ به مردم يا تمرکز روي يک شي» به جز» افراد به مدت طولاني.
-عدم پاسخ نسبت به صدا زدن نامشان.
-فقدان تماس چشمي.
-دشواري در تفسير آنچه ديگران در موردش حرف مي زنند يا احساس مي کنند.
-تاخير در  گفتار يا الگوهاي گفتاري عجيب.
-حرکات تکراري از قبيل چرخيدن يا جنباندن بدن و يا رفتارهاي خود تخريبي از قبيل کوبيدن سر.
-حرف زدن يکنواخت و يا آهنگين.
-حساسيت کمتر يا بيشتر ازحد معمول نسبت به درد، صدا، نوريا شلوغي.

گام دوم:
يافتن افراد مناسب براي تشخيص اختلالات طيف اتيسم:

براي تشخيص درست اتيسم، بايد به يک پزشک متخصص مراجعه نمود. در مرحله اول بهتر است به يک متخصص اطفال مراجعه کرد. اگر پزشک متخصص اطفال لازم ديد کودک را به يک متخصص مغزو اعصاب و يا متخصص روانشناسي جهت تشخيص قطعي ارجاع مي نمايد.
پس از معاينات و ارزيابي هاي کامل بايد غربالگري هاي اوليه توسط يک پزشک يا روانشناس ماهر که با رشد گفتار و مهارتهاي حرکتي درشت و ظريف آشنا است، انجام شود.

گام سوم:
غربالگري کودک براي ابتلا به اختلالات طيف اتيسم:

قبل از اينکه خانواده خيلي نگران شود مهم است که کودک از منظر ابتلا به اتيسم غربال شود. ابزارهاي غربالگري متعددي براي جمع آوري اطلاعات در زمينه رشد اجتماعي و ارتباطي کودکان در مراکز پزشکي وجود دارد.
 براي مثال:
(CHAT) tobblers in autism of checklist The *
 tobblers in autism for checklist mobifieb The *
(CHAT-M)
 autism for tool screening The *
(STAT) olbs-year-two in
     questionnaire communication social The *
  (SCQ)
(براي کودکان چهار ساله و بالاتر)
به ندرت از يک نوع ابزار و معمولا از چند ابزار غربالگري و مشاهده به صورت ترکيبي استفاده مي شود. اگر غربالگري شاخص هايي از اتيسم را نشان دهد، پزشک متخصص گام بعدي را اجرا مي کند: رد کردن ساير احتمالات و تشخيص اتيسم.

گام چهارم:
رد کردن ساير احتمالات

غربالگري ممکن است نشان دهد که نشانه هايي شبيه اتيسم وجود دارد. اما قبل از تشخيص قطعي اتيسم پزشک متخصص بايد ساير احتمالات را رد کند.
بسته به علائم کودک، پزشک بايد تستهاي شنوايي، تست خوني براي احتمال عفونت، معاينه براي  اختلالات صرع و ساير اختلالات فيزيکي را به عمل آورد. برخي پزشکان مشاوره هاي ژنتيکي را براي بررسي برخي اختلالات مثل سندرمX  شکننده توصيه مي کنند.
اگرعلامت مثبتي در هر کدام از اين زمينه ها مشاهده شد بايد توسط پزشک متخصص مربوط به همان زمينه، کودک معاينه شود.

گام پنجم:
تشخيص اختلالات طيف اتيسم

زماني که ساير تشخيص  ها رد شد، پزشک متخصص مي تواند تستهاي تخصصي اتيسم را انجام دهد.
ابزارهاي تشخيصي عبارتند از:
reviseb-interview biagnosis autism The *
(R-ADI)
اين ارزيابي با مصاحبه والدين انجام مي شود.
 odservation biagnostic autism The *
(G-ADOS) schebule
در طول اين تست پزشک کودک را در شرايطي قرار مي دهد که رفتارهاي ارتباطي اجتماعي از خود نشان بدهد و بررسي کند که آيا کودک مبتلا دچار تاخير، عدم وجود رفتار و يا رفتار غيرطبيعي است.
scale rating autism chilbren The *
(CARS)
اين ابزار حرکات کودک، تطابق نسبت به تغييرات، واکنش به شنيدن صدا، ارتباطات کلامي و ارتباط با مردم را بررسي مي کند.
براساس اين ابزارهاي تشخيصي، همچنين مشاهده و ساير ارزيابي ها، پزشک مي تواند اختلالات طيف اتيسم از قبيل سندرم آسپرگر،NOS-PDD  يا اتيسم را تشخيص دهد.

درمان اختلالات طيف اتيسم

متاسفانه، هيچ استاندارد طلايي براي درمان اتيسم وجود ندارد. برخلاف بيشتر بيماريها، بندرت علت اتيسم شناسايي مي شود. از سوي ديگر، هر فرد مبتلا به اتيسم علائم مختلف جسماني، هيجاني، رفتاري و اجتماعي را از خود بروز مي دهد. با وجود چنين شرايطي، تا 20 سال قبل توجه کمي توسط جامعه پزشکي نسبت به درمان اين اختلالات اعمال مي شد.

علاج قطعي وجود ندارداما گزينه هاي زيادي وجود دارد

در حال حاضر، هيچ علاج قطعي براي درمان اتيسم در دسترس نيست. اين به اين معني است که بيشتر متدهاي درماني که ادعا مي کنند به احتمال زياد معتبر نمي باشند. البته به اين معني نيست که علائم اتيسم نمي توانند تعديل شوند.
گفته مي شود شيوه هاي اصلي درمان اتيسم که به اغلب بيماران توصيه مي شود محدود است. البته، انواع گوناگوني از گزينه هاي درماني با دسته بندي هاي رشدي، رفتاري، دارويي، بيومديکال و آموزش وجود دارد. برخي از اين شيوه ها بخوبي جا افتاده اند و بعضي خوب شناخته شده اند. معهذا ساير روشها هنوز بحث انگيز هستند و تحقيقات کافي در مورد آنها انجام نشده است. هرچند که اين موضوع به معني بي اثر بودن آنها نيست.

کاردرماني در اتيسم: اصول پايه

براساس تعريف انجمن کاردرماني امريکا، کاردرماني  درمان ماهرانه اي است که به افراد  کمک مي کند تا به استقلال درهمه جنبه هاي زندگي خود دست يابند. کاردرماني کمک مي کند تا مردم مهارتهاي حرفه اي لازم در زندگي را براي کسب استقلال و رضايت مندي در زندگي را بدست آورند. اغلب اوقات کاردرمانگران با افراد صدمه ديده برا ي کسب مجدد توانايي، استفاده از دستها در فعاليتهاي مختلف زندگي روزانه، توانايي نوشتن و مراقبتهاي شخصي، کار مي کنند.
در مورد اتيسم، کاردرمانگران امروزه بطور وسيعي دامنه فعاليت هاي حرفه اي خود را گسترش داده اند. در گذشته کاردرمانگران ممکن بود برا ي مثال در زمينه بهبود مهارت نوشتن، لباس پوشيدن و غيره در رابطه با کودکان اتيسم فعاليت نمايند.اما از آنجايي که افراد مبتلا به اتيسم کمبودهاي اساسي در مهارتهاي شخصي و اجتماعي مورد نياز براي يک زندگي مستقل دارند، کاردرمانگران امروز شيوه هايي را براي رفع اين نيازها بکار مي برند، براي مثال:
فراهم کردن مداخلاتي  که به کودک کمک نمايد تا به تحريکات حسي پاسخ مناسب را بدهد. اين مداخلات ممکن است شامل تاب دادن، برس زدن، بازي روي توپ مخصوص و تمام فعاليت هايي باشد که از طريق آن کودک بتواند بدنش را در فضا بهتر کنترل نمايد.
- تسهيل فعاليت هاي بازي که تعامل و ارتباط با ديگران را آموزش مي دهد و به آن کمک مي کند. براي کاردرماني در زمينه اتيسم مي توان از بازي درماني هاي ساختار يافته به صورت ويژه و تخصصي استفاده نمود تا مهارتهاي هيجاني، هوشي و حتي جسماني را بهبود ببخشد.
- اتخاذ استراتژي هايي براي کمک به افرادي که از يک مرحله به مرحله ديگر در گذر هستند. براي يک کودک مبتلا به اتيسم ممکن است شيوه هاي مناسبي استفاده شود که بتواند  جابجايي و انتقال ازمدرسه به خانه را بهتر کنترل کند. در مورد يک فرد بزرگسال مبتلا به اتيسم اين مساله ممکن است مهارتهاي شغلي و مهارتهاي آشپزي را در بر بگيرد.
- استفاده از شيوه هاي تطابقي و استراتژيها براي جبران ناتواني هايي بارز (براي مثال آموزش استفاده از کي بورد زماني که آموزش نوشتن با دست امکان پذير نيست و با انتخاب يک جليقه سنگين براي افزايش تمرکز و غيره). علاوه بر اين،  پزشک متخصص اطفال مي تواند به والدين در شناساندن مداخلات زودهنگام و قابل دسترس که از طريق مراکز توانبخشي و پزشکي ارائه مي شوند، کمک نمايد. افراد بزرگسال اتيسم مي توانند از طريق مراکز توانبخشي خصوصي و دولتي به کار درماني دسترسي پيدا کنند.
منابع در روزنامه موجود است

    اتيسم چيست ؟

بابک پسري 6 ساله است که از طرف پزشک متخصص اطفال جهت بررسي به روانپزشک اطفال معرفي شده است . والدين اظهار مي کنند که کودک تا سن 5/1 سالگي از نظر گردن گرفتن ، نشستن و راه افتادن کاملاً طبيعي ولي شروع تکلم با تأخير بوده است . در حدود 2سالگي خانواده متوجه پسرفت تکلمي کودک شده اند بطوريکه کلمات قبلي را استفاده نمي کرده و يا نابجا و غلط استفاده مي کرده است . در حال حاضر در برقراري روابط با همسالان مشکل دارد و قادر به دوستيابي نيست . هنگام حضور در مهدکودک بصورتي رفتار ميکند که گوئي هيچکس در کلاس حضور ندارد . تماس چشمي محدود است و يا خيره مي شود . در مقابل رفتار محبت آميز والدين واکنش نشان نمي دهد . در خانه بيشتر در خودش است و به نظر مي رسد در دنياي خيالي خودش سيرمي کند . کلمات و جملات ديگران را بدون درک مفاهيم تکرار ميکند و گاه عبارات شنيده شده فعلي را تکرار مي کند . کمتر از ضمير من استفاده مي کند و خودش را به نام صدا مي کند . مفاهيم و دستورات را درک مي کند ولي توجه و تمرکز خيلي کم است بطوريکه کوچکترين محرک محيطي موجب - حواس پرتي در او مي شود . حرکات تکراري دارد مثلاً مدتها با چرخ ماشين اسباب بازيش سرگرم مي شود و يا ساعتها کليد برق را روشن و خاموش مي کند و يا با دگمه هاي کنترل تلويزيون بازي مي کند . علاقه خاصي به وسايل مکانيکي دارد مثلاً حرکت پنکه ، ماشين لباسشوئي و يا صداي جاروبرقي توجه او را جلب مي کند . از طرف ديگر به آگهي هاي تبليغاتي علاقه خاص نشان مي دهد و ريتم کلام و آهنگها را بصورت طوطي وار تکرار ميکند . گاهي اوقات دستش را در وضعيت غيرعادي نگه ميدارد و يا مرتب با دست به صورتش ضربه مي زند . مدتها درگير تکان خوردن ، چرخيدن و ... مي شود . عادات خاصي دارد مثلاً در خانه از مسير مشخصي حرکت مي کند . با اسباب بازيهايش درست بازي نمي کند . مثلاً با ترتيب معين آنها را در رختخوابش مي چيند بطوريکه خلاف آن موجب نگران شدن او مي گردد . از طرف ديگر در بررسيهاي آزمايشگاهي ، نوار مغزي و سي تي اسکن مغزي انجام شده مورد خاصي نشان داده نشده است . با توجه به تاريخچه ، ارزيابي روانشناسي و روانپزشکي ، کودک مبتلا به اختلال اتيستيک است .

اتيسم چيست ؟
اتيسم نوعي اختلال رشدي است که با رفتارهاي ارتباطي و کلامي غيرطبيعي مشخص مي شود . علائم اين اختلال در سه سال اول زندگي بروز مي کند . علت اصلي اختلال ناشناخته است و در پسران شايعتر از دختران است .

وضعيت اقتصادي ، اجتماعي ، سبک زندگي و تحصيلات والدين نقشي در بروز اتيسم ندارد . اين اختلال بر رشد طبيعي مغز در حيطه تعاملات اجتماعي و مهارتهاي ارتباطي تأثير مي گذارد . کودکان و بزرگسالان مبتلا به اتيسم در ارتباط کلامي و غيرکلامي ، تعاملات اجتماعي و فعاليتهاي مربوط به بازي مشکل دارند . اين اختلال ارتباط با ديگران و دنياي خارج را براي آنان دشوار مي سازد . در بعضي موارد رفتارهاي خودآزارانه و پرخاشگري وجود دارد . در اين افراد حرکات تکراري ( دست زدن ، پريدن ) و يا مقاومت در مقابل تغيير ديده مي شود و ممکن است در حواس بينائي ، شنوائي ، لامسه ، بويايي و چشايي نيز حساسيتهاي غيرمعمول نشان دهند . هسته مرکزي مشکل در اتيسم ، اختلال در ارتباط است .
پنجاه درصد کودکان اتيستيک قادر نيستند از زبان خود به عنوان وسيله اصلي برقراري ارتباط با سايرين استفاده نمايند . عدم بکاربردن ضمير ( من ) از ويژگيهاي کلامي اين کودکان است . از مسايل ديگر تکلمي تکرار کلمات و جملات اطرافيان است .


انواع اختلالات نافد رشد چيست ؟
چندين اختلال در زيرگروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد . در اختلالات نافذ رشد آسيب شديد در چندين حوزه رشدي وجود دارد . افراديکه در طبقه بندي اختلالات نافذ رشد قرار مي گيرند در برقراري ارتباط اجتماعي دچار مشکل هستند ولي شدت آن متفاوت است . نکات عمده اي که تفاوت ميان اختلالات را بيان مي کنند در زير مطرح شده است :
اختلال اتيستيک : ارتباط ، تعامل اجتماعي و بازي تخيلي بطور مشخص آسيب ديده است . علائق ، فعاليتها و رفتارهاي تکراري ديده مي شود . اختلال در سه سال اول زندگي شروع مي شود .

اختلال آسپرگر : با آسيب در تعاملات اجتماعي و وجود فعاليتها و علائق محدود مشخص مي گردد . تآخير در شروع تکلم وجود دارد ولي در حقيقت مبتلايان مشکلات تکلمي کمتري دارند . هوش معمولاً طبيعي و يا بالاتر از طبيعي است .

اختلال رت : سيرپيشرونده اي دارد که فقط در دختران ديده مي شود . در ابتدا مراحل رشد طبيعي است است ولي بعد مهارتهاي به دست آمده قبلي و توانايي استفاده هدفدار از دستها را از دست مي دهند و بجاي آن حرکات تکرار شونده دست ايجاد ميشود که بين سنين يک تا چهار سالگي شروع مي شود .

اختلال فروپاشنده دوران کودکي : رشد حداقل در دو سال اول زندگي طبيعي است . از دست دادن جدي مهارتهايي که قبلاً داشته است مشاهده ميشود .

اختلال نافذ رشد غيراختصاصي : به تنهايي علائم مشخص هيچيک از اختلالات بالا را نداشته و نمي توان آن را جزو يکي از طبقه بنديهاي فوق الذکر جاي داد .

* علت اتيسم چيست ؟
اتيسم يک ناتواني طولاني مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبي - رواني در فرد مي شود . گر چه اتيسم عارضه نادري است اما شيوع اتيسم حتي تا 20 مورد در هر 10000 تولد زنده مي رسد . اگر چه علت اصلي کاملاً شناخته شده نمي باشد اما در سالهاي اخير تحقيقات و مطالعات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است . تحقيقات تأکيد زيادي بر منشاء زيست شناختي و عصب شناختي در مغز دارد . در بسياري از خانواده ها سابقه اتيسم و يا اختلالات مربوط به ان وجود داشته است که مسائل مربوط به ژنتيک و ايمن شناسي در بحث سبب شناسي مطرح مي گردد . تابحال ژن خاصي که مربوط به اتيسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتيک در علت شناسي اتيسم اختلاف نظر دارند اما عده اي از آنها ترکيب چندين ژن را بعنوان علت اختلال مطرح مي کنند . چندين نظريه درباره اتيسم مطرح شده که هيچ يک به طور دقيق اثبات نشده است .

* علائم اتيسم چيست ؟
بطور معمول افراد مبتلا به اتيسم حداقل نصف علائمي را که در زيرعنوان شده است ، نشان ميدهند . اين نشانه ها از خفيف تا شديد متغير هستند . در موقعيتهايي کاملاً متفاوت رفتارهايي که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده مي گردد .

اصرار به يکساني داشته و در مقابل تغيير مقاوم هستند .
مشکلات شديد تکلمي دارند .
در بيان نيازها مشکل دارند و بجاي استفاده از کلمات از اشارات و حرکات استفاده ميکنند .
کلمات و جملات ديگران را تکرار مي کنند .
خنده و گريه بي دليل داشته و بدون علت مشخص نگران و مضطرب مي شوند .
قشقرق به پا مي کنند و براي دلائلي که براي ديگران آشکار نيست شديداً پريشان مي شوند .
قادر نيستند با ديگران رابطه برقرار کنند .
دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و يا ديگران را در بغل گيرند .
تماس چشمي ندارند يا تماس آنها اندک است .
به روش آموزش معمول پاسخ نمي دهند .
با اسباب بازي درست بازي نمي کنند .
چرخيدن و تاب خوردن را خيلي دوست دارند .
احساس درد کمتر يا بيشتر از حد دارند .
از خطرات نمي ترسند .
پرتحرک يا کم تحرک هستند .
نسبت به اطرافيان واکنش عاطفي نشان نمي دهند .
به صحبتها و يا صداها پاسخ نمي دهند بطوريکه بنظر مي آيد ناشنوا هستند . اگر چه حس شنوايي سالم است .
هفتاد درصد کودکان اتيسم ناتواني هوش دارند .
در برخي از کودکان اتيستيک توانائيهاي خاص وجود دارد .

* باورهاي غلط درباره اتيسم :

کودکان مبتلا به اتيسم هرگز ارتباط چشمي برقرار نمي کنند .
کودکان اتيستيک نبوغ دارند .
کودکان مبتلا به اتيسم صحبت نمي کنند .
کودکان اتيستيک قادر به نشان دادن محبت خود نيستند .
اتيسم يک بيماري رواني است .
منظور از پيشرفت اين کودکان يعني اينکه کاملاً شفا يابند .
کودکان مبتلا به اتيسم نمي توانند به ديگران لبخند بزنند .
کودکان اتيستيک تماس جسمي محبت آميز برقرار نمي کنند .

ما ميدانيم که اين کودکان تحريکات حسي را به گونه اي متفاوت درک مي کنند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراري ارتباط عاطفي در آنها مي گردد . اما به هر حال اين کودکان مي توانند محبت کنند . در صورتيکه اين کودکان را باور کنيم قادر به داد و ستد عاطفي با آنها هستيم .

تعدادي از روشهاي درماني - توانبخشي شامل موارد زير هستند :
دارو درماني
رفتار درماني
گفتار درماني